Przeziębienie to jedna z najczęściej spotykanych infekcji wirusowych. Zwykle zaczyna się niewinne: drapaniem w gardle czy katarem. Jeśli jednak zlekceważymy objawy, choroba może szybko się rozwinąć i uziemić nas w łóżku. Sprawdź, jak poradzić sobie z przeziębieniem i kiedy warto udać się do lekarza.
Przeziębienie – podstawowe informacje
Przeziębienie jest chorobą infekcyjną o podłożu wirusowym. Objawy związane są ze stanem zapalnym błony śluzowej gardła, jamy nosowej i zatok przynosowych. Przeziębienie może zostać wywołane przez bardzo wiele wirusów – jest ich ponad 200! Wirusy po wniknięciu do komórek nabłonka błony śluzowej zaczynają się namnażać, co prowadzi do powstania stanu zapalnego. Zakażenie jest przenoszone przez chorych na kilka sposobów:
- drogą kropelkową;
- drogą pokarmową;
- przez bezpośredni kontakt.
Jakie są objawy przeziębienia?
Objawy choroby pojawiają się po 2 dniach od wniknięcia wirusów do organizmu. Zakaźność jest największa przez pierwsze 3 dni, ale wirusy mogą być wydalane przez chorego nawet przez 2 tygodnie od początku objawów. Do typowych objawów przeziębienia zaliczamy:
- ogólne złe samopoczucie;
- temperatura ciała w normie lub nieznacznie podwyższona;
- katar – zwykle wodnisty, później może być bardziej gęsty, może pojawić się uczucie blokady nosa;
- ból gardła – zwykle umiarkowanie nasilony;
- uczucie obecności wydzieliny na tylnej ścianie gardła;
- kaszel – początkowo suchy, następnie z odkrztuszaniem wydzieliny;
- mogą pojawić się objawy zapalenia spojówek;
- w przypadku niektórych wirusów może być obecna na skórze łagodna wysypka.
Jak rozpoznać przeziębienie?
Przeziębienie jest chorobą, którą wywołuje ogromna liczba wirusów, a sam jej przebieg jest raczej łagodny. Z tego powodu raczej nie wykonuje się testów na przeziębienie. Wobec tego, jak rozpoznać chorobę? Przede wszystkim powinniśmy skupić się na wymienionych objawach. Ułatwi nam to również zwrócenie uwagi na zmiany widoczne bezpośrednio, takie jak zaczerwienienie gardła.
Jak leczyć przeziębienie?
Leczenie przeziębienia oparte jest głównie na łagodzeniu objawów. Ważne jest stosowanie się do poniższych zaleceń.
- Odpoczynek.
- Picie dużej ilości płynów.
- Jeśli zachodzi taka potrzeba: branie leków zmniejszających przekrwienie błony śluzowej nosa.
- Do przepłukiwania nosa można używać roztworu soli fizjologicznej (izotonicznego lub hipertonicznego).
- Tabletki do ssania z cynkiem – mogą skracać czas utrzymywania się objawów (średnio o 1 dzień) w przypadku zastosowania dawki powyżej 75 mg/dobę (uwaga na działanie niepożądane – nudności).
- Leki przeciwbólowe i przeciwgorączkowe zawierające w składzie paracetamol i/lub niesteroidowe leki przeciwzapalne (np. ibuprofen). Ważne, aby stosować tylko w przypadku występowania bólu lub gorączki. Leków nie używamy „przeciwzapalnie”, gdyż może to nawet prowadzić do wydłużenia utrzymywania się choroby.

Leczenie przeziębienia ziołowymi składnikami
Przeziębienie może mieć na tyle łagodny przebieg, że do jego leczenia wystarczy stosowanie leków ziołowych. Składniki pochodzenia naturalnego wspierają układ odpornościowy i mogą przyspieszyć Twój powrót do zdrowia. Jeśli więc zmagasz się z przeziębieniem, wspomagająco możesz rozważyć włączenie do kuracji ziołowych sposobów leczenia.
| Składnik roślinny | Możliwy wpływ na przeziębienie | Główne właściwości |
| Ziele i korzeń jeżówki purpurowej | Skrócenie czasu trwania objawów – średnio o ~1,5 dnia | Przeciwwirusowe (np. wirusy grypy, HSV, RSV), przeciwzapalne, regulacja pracy układu odpornościowego. |
| Korzeń pelargonii afrykańskiej | Zmniejszenie nasilenia i skrócenie objawów – średnio o ~1 dzień | Wykazuje działanie wielokierunkowe: przeciwwirusowe, rozkurczowe w obrębie dróg oddechowych, wykrztuśne, ponadto reguluje działanie układu odpornościowego. Poza przeziębieniem korzystne efekty odnotowano w przypadku innych infekcji wirusowych dróg oddechowych (zapalenie zatok, zapalenie gardła i migdałków, ostre zapalenie oskrzeli), a także w przypadku astmy oskrzelowej. |
| Cebula zwyczajna | Wsparcie łagodzenia objawów | Przeciwwirusowe, przeciwzapalne; dodatkowo przeciwbakteryjne (m.in. S. aureus, H. pylori, Streptococcus), przeciwgrzybicze (C. albicans, Fusarium oxysporum), przeciwalergiczne, przeciwglikemiczne, przeciwlipemiczne. |
| Kwiatostan lipy | Łagodzenie kaszlu i podrażnień gardła | Przeciwzapalne, antyoksydacyjne, napotne, osłaniające błonę śluzową gardła, przeciwskurczowe, moczopędne, działanie ochronne na komórki wątroby, uspokajające. |
| Liść aloesu drzewiastego | Ogólne wsparcie w infekcjach | Przeciwwirusowe, przeciwgrzybicze, przeciwbakteryjne, odtruwające, przeczyszczające, przeciwalergiczne. |
UWAGA!
Przed zastosowaniem każdego leku należy zapoznać się z treścią ulotki dołączonej do opakowania. W razie wątpliwości skonsultować się z farmaceutą i/lub z lekarzem.
Jak zapobiec przeziębieniu?
Aby zapobiec przeziębieniu, warto skupić się przede wszystkim na wzmacnianiu naturalnej odporności organizmu. Mimo że całkowite wyeliminowanie ryzyka przeziębienia jest wręcz niemożliwe, odpowiednie nawyki i troska o własne zdrowie i higienę mogą wiele zmienić. Jeśli chcesz zapobiec przeziębieniu, stosuj się do poniższych zaleceń.
- Unikaj kontaktu z chorymi.
- Zadbaj o właściwą higienę rąk.
- Ważne jest zapewnienie odpowiedniej jakości powietrza w pomieszczeniach. Przyjmuje się, że optymalna temperatura w mieszkaniu powinna wynosić 20-22 st. C, a optymalny poziom wilgotności 40-60%. Należy dbać również, aby często wietrzyć pomieszczenia. Unikanie przegrzewania się oraz ochrona przed przesuszaniem powietrza znacznie zmniejsza ryzyko infekcji chorobami wirusowymi.
- Pamiętaj o codziennej umiarkowanej aktywności fizycznej, najlepiej na świeżym powietrzu, jeśli warunki atmosferyczne na to pozwalają.
- Przyjmuj przez okres od 8 dni do 12 tygodni preparat z jeżówki. Może on mieć działanie wzmacniające odporność organizmu i zmniejszające ryzyko zachorowania.

Przeziębienie – kiedy pójść do lekarza?
Przeziębienie ma zwykle łagodny przebieg. W związku z tym wizyta u lekarza nie zawsze jest konieczna. Zdarzają się sytuacje, kiedy warto zareagować i zgłosić się na wizytę kontrolną. Poniżej najważniejsze zalecenia dotyczące konieczności porady lekarskiej w sprawie przeziębienia.
- W przypadku dorosłych:
- jeśli objawy nie ustępują albo się pogarszają;
- gorączka powyżej 38,5 st.C, która utrzymuje się powyżej 3 dni;
- kiedy po okresie zdrowienia obserwujemy nawrót dolegliwości, a zwłaszcza gorączki;
- występuje skrócenie/spłycenie oddechu;
- świszczący odddech;
- intensywnie nasilony ból gardła, ból głowy lub ból zatok.
- W przypadku dzieci:
- pojawienie się temperatury powyżej 38 st. C w przypadku noworodków i niemowląt w wieku od 0 do 3 miesięcy;
- gorączka trwająca powyżej 2 dni (niezależnie od wieku dziecka);
- pojawienie się wysypki w szczególności, jeżeli występuje również gorączka;
- nasilenie objawów, w szczególności bólu głowy, bólu gardła lub kaszlu;
- trudności z oddychaniem lub świszczący oddech;
- ból ucha;
- nietypowe rozdrażnienie lub senność;
- przedłużający się brak apetytu.
E-porada lekarska w sprawie przeziębienia
Jeśli czujesz potrzebę skonsultowania się z lekarzem w sprawie przeziębienia, możesz skorzystać z wygodnej porady lekarskiej przez internet. To korzystna opcja, jeśli chcesz uniknąć konieczności czekania w kolejce, czy docierania do przychodni. Przeziębienie może pozbawić nas sił, więc konsultacja online to duże udogodnienie. Sprawdź szczegóły dotyczące porady lekarskiej online.
Przeziębienie – FAQ
Po 2 dniach od zarażenia.
Największa zakaźność występuje przez pierwsze 3 dni. Chory może jednak zarażać nawet 2 tygodnie po wystąpieniu pierwszych objawów.
Objawy przeziębienia są łagodniejsze i rozwijają się stopniowo. Grypa atakuje nagle i z większą mocą.
Zdarza się, że na podłożu choroby przeziębieniowej może dojść do rozwoju bakteryjnych zakażeń, takich, jak bakteryjne zapalenie zatok, bakteryjne zapalenie ucha środkowego, zapalenie płuc.
Jeśli objawy nie ustępują lub się nasilają.
Absolwentka Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. Specjalista medycyny rodzinnej.